දින දහයක් පුරාවට කුඹල් පෙරහැර හා දෙවේලේ පෙරහැර පැවැත්වීමෙන් අනතුරුව ඇරඹෙන්නේ මහ සමන් දේවාලයේ ඇසළ පෙරහැරේ මහ පෙරහැරයි.අලි ඇතුන් පනහකට ආසන්න ප්‍රමානයක්ද උඩරට, පහතරට, සබරගමු හා ගැමි නර්තනාංඟ විශාල ප්‍රමානයක්ද මෙම පෙරහැරට සහභාගීවේ.දේවාලය වටා පිහිටාඇති කුඹල් වීදිය, උඩ වීදිය, ගම්පහේ වීදිය හා හුනුවල වීදිය යන සතර වීදියෙහිම මෙම පෙරහැර ගමන්කරයි.පෙරහැර පැවැත්වෙන මාසයේ පසලොස්වක පොහොය දිනයේදී මහ පෙරහැර අවසන් වනලෙස පොහොය දිනයට දින හතරකට පෙර මහ පෙරහැර ආරම්භවේ.අති උත්කර්ශවත් ලෙස පැවැත්වෙන්නේ පස්වන දිනයේ පැවැත්වෙන මහ පෙරහැරයි.මහජනතාව වඩාත් උනන්දුවෙන් නරඹන්නේ මෙම පෙරහැරයි.
සමන් දේවාලයේ මහ පෙරහැර එක් පෙරහැරක්ලෙස පෙනුනත් එය පෙරහැර පහක් එක්වී ගමන් කරන පෙරහැරකි.
දළදා පෙරහැර
පත්තිනි පෙරහැර
බිසෝ පෙරහැර
කුමාර පෙරහැර
සමන්දේව පෙරහැර යනු එම පෙරහැර පහයි.
හයවන පැරකුම්භා රජුගේ හා දෙවන රාජසිංහ රජුගේ නියම කිරීම් වලට අනුව දේවාලයේ පෙරහැර මංගල්‍යය පැවැත්වේ.එයට බස්නායක නිළමේ ප්‍රමුඛ ඇතුල් කට්ටලේ හා පිටත කට්ටලේ නිළ රාජකාරි කරුවන් අනිවාර්යයෙන් සහභාගීවන අතර සැරසිලි හා අනෙක් සේවාවන් සඳහා දේවාලයෙන් මුදල්ගෙවා යම් පිරිසක් සහභාගී කරවාගනී.එම සේවාවන් සඳහා අතීතයේ රාජකාරි පරම්පරා තිබීඇති අතර අදවනවිට එම පරපුරවල් දේවාලයෙන් ඈත්වීගොස් තිබේ.අලිඇතුන් සඳහා කෑම සැපයීම බලංගොඩ හුනුවල ප්‍රදේශයෙන් සිදුවේ.
පෙරහැර ආරම්භවන නැකත සාමාන්‍යෙයන් යෙදෙන්නේ රත්‍රී නවය හෝ දහය අතර කාලයන්හිදීය.නැකත එළඹීමට පැයකට පමණ පෙරසිට නැටුම් කණ්ඩායම් තම ඇඳුම් ආයිත්තම් ඇඳපැළඳගෙන දේවාලයේ පහත මළුවට එකතුවේ.ඒ අතර අලිඇතුන් සියල්ලම දේවාලයේ පහත මළුවට කැඳවාගෙනවිත් දම්වැල් දමා ගාල්කර ඔවුන්ගේ ඇඳුම් ඇන්දවීම කරනුලබයි.කරඬුව වඩමවන හස්තියා පත්තිරිප්පුව අසල ඇති මණ්ඩපයට ගෙන්වා වතපුටුව බැඳ රන්සිවිගෙය සවිකරනුලබයි.ඉන් පසුව ඇත්සැට්ටයත් නෙත්ති මාලයත් බැඳ හස්තියා සරසනු ලැබේ.මෙම ක්‍රියාදාමය වන අතරතුර බස්නායක නිළමේ සහ මොහොට්ටාලවරුන් උඩරට මුල් ඇඳුම් කට්ටලයෙන් සැරසී උඩමළුවට ගමන් කරයි.දේවාලයේ තේවාවන් මේවනවිට ඇරඹී හමාරය.හේවිසිවාදනයවීම නොකඩවාම සිදුවේ.නිළධාරීන් සමග දේවාලයේ බුදු කුටියට පිවිසි බස්නායක නිළමේ හා කපුමහතා ප්‍රධාන පිරිසට පිරිත් නිළයේ ස්වාමීන් වහන්සේලා පිරිත් දේශනා කරයි.මෙම පිරිත් දේශනාව අවසානයේ කපු මහතාට සහ බස් නායක නිළමේතුමාට පිරිත්පැන් ලබාදේ.පසුව අනෙක් සියල්ලටද පිරිත්පැන් ලබාදේ.එම කාලයතුළ හේවිසිවාදකයන් නිහඬව සිටී.පිරිත් නිළයේ ප්‍රධාන ස්වාමීන් වහන්සේ සධාතුක කරඬුව රැගෙන කපු මහතාගේ හිසමත තැම්පත් කරයි.එම මොහොතේදීම හක්ගෙඩි දෙකත් බුරම්පේත්තු දෙකත් නාදකෙරේ.එම නාදයත් සමගම හේවිසි වාදකයින් තම වාදනය ආරම්භ කෙරේ.කුඩා ළමුන් තිස්දෙනෙකු පමණ බෞද්ධ කොඩි රැගෙන කරඬුව වඩමන කපුමහතා ඉදිරියෙන් පැමිණේ.කරඬුව වඩමනවිට සිරිත් පරිදි කිරි,පොරි සහ පොල්මල් ඇට බිමට ඉසීම සිදුවේ.මෙම කුඩා පෙරහැර දේවාලයේ බුදුකුටියේ සිට හස්තිරාජයා සිටින ස්ථානයට පැමිණේ.පෙරහැර අරඹන නැකත හරියටම එළඹිවිට කපුමහතා සධාතුක කරඬුව රන්සිවිගෙයි තැම්පත් කරයි.එම මොහොතේදීද හක්ගෙඩි දෙකත් බුරම්පේත්තු දෙකත් නාද කරයි.කළු ගඟට මුව අයා කුඹල් වීදියේ තබා ඇති ඉපැරණි කාල තුවක්කුව මෙම මොහොතේදී වෙඩිහඬ නිකුත් කරයි.
දළදා පෙරහැර ආරම්භ විය.නිළ ආරම්භය එය වූවත් තවමත් සියල්ල නිහඬය.කරඬුව රැගත් හස්තිරාජයා මණ්ඩපයෙන් ඉවතට පැමිණේ.ඉන්පසුව පිරිත් නිළයේ ස්වාමීන්වහන්සේ නමක් පන්සිල් දීම සිදුකෙරේ.පන්සිල් දීම අවසානවීමත් සමගම හේවිසිවාදනය ආරම්භවේ.පෙරහැර ගමන් කිරීම ඇරඹේ.
දළදාපෙරහැර ගමන් කිරීම ආරම්භ විමෙන් පසුව දේවාලයේ රාජකාරි හේවිසි කණ්ඩායම නැවත දේවාලයට ගමන් කරයි.පළමුව පත්තිනි දේවාලයේ දේවාභරණ රැගත් දෝලාවත් ඉන්පසුව සමන්දෙවියන්ගේ බිසෝ දේවියගේ දේවාභරණ රැගත් දෝලාවත් සමන් දෙවියන්ගේ දේවාභරණත් අවස්ථා කීපයකදී පහත මළුවට වඩමවයි.මෙම වැඩමවීමට ආලත්ති අම්මාවරුන්,කොඩි සේසත්,හක්ගෙඩි කොම්බු බුරම්පේත්තු ආදී තේවාවන් සමභන්ධවේ.සමන් දෙවියන්ගේ දේවාභරණ සුදුපැහැයෙන් අන්දවන ලද අලියෙකුපිට වඩමවයි.කුමාර රථය නම් ලී කරත්තයක කුමාර දෙවියන් වෙනුවෙන් සමන් දෙවියන්ගේ දේවාභරණ වඩමවයි.මෙම කුමාර රථය මිනිසුන් තිස්දෙනෙක් පමණ එක්ව ඇදගෙන යන අතර පෙරහැර ආරම්භයේදී එය පළමුව ඇදදෙන්නේ බස්නායක නිළමේතුමා විසිනි.එය ඉපැරණි චාරිත්‍රයකි.පෙරහැර ගමන් කිරීම මෙසේ ආරම්භවේ.දේවාලයේ නිළ රාජකාරිකරුවන් සියල්ල සුදුඇඳුමින් සැරසී සිටීම අනිවාර්ය වේ......
ඔබ සැමට සමන් දෙවිඳුගේ පිහිට ලැබේවා.....!
No comments:
Post a Comment