මහ සමන් දේවාලයේ ඇසළ පෙරහැර ආරම්භය හා කප් සිටුවීම

    
                                            සබරගමුව මහ සමන් දේවාලයේ කාර්තික මංගල්‍යයන් අතුරින් ඇසළ මහ කාර්තිය ප්‍රධානම අංඟයවේ.ලංකාවේ ඇති සංස්කෘතික උත්සව වලින් සමන් දේවාලයේ පෙරහැර දෙවැනි වන්නේ දළදා පෙරහැරට පමණක් යැයි කීමට තරම් මෙම පෙරහැර උත්කර්ශවත් අන්දමින් සිදුවේ.අලි ඇතුන් පනහකට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් හා නැටුම් කණඩායම් ගණනාවක් මෙම පෙරහැරට අනිවාර්යයෙන් සහභාගී වේ.මෙම ඇසළ පෙරහැර පැවැත්වීම හා එහි තේවාවන්ද රාජ සම්මත නීතීන්ට අනුව සිදුකිරීමට බස්නායකවරුන් හා රාජකාරි නිළයන් ඉමහත් වෙහෙසක් දරනුලැබේ.තම පරම්පරාවෙන් ලැබෙන උරුමය අනුව මෙම රාජකාරි නිළයන් දේව කාරිය අකුරටම ඉටු කරීමට බැඳී සිටී.
                                                              සබරගමු වැසියන් ඇසළ පෙරහැර නැරඹීමට එක් දිනක් හෝ යෑමටද පෙරහැර නරඹා පෙරහැර ගෙටගෙවැදීමෙන් පසුව පඬුරු දමා දෙවියන්ගෙන් අශිර්වාද ලබාගැනීමටද අමතක නොකරයි.ඔවුන් විශ්වාස කරන්නේ සැපට දුකට සියල්ලටම දෙවියන් තමන් සමග සිටින වගයි.ඇසළ පෙරහැර පැවැත්වීමට මුලපුරන්නේ බස්නායක නිළමේ විසින්ය.ඔහු නැකැත්රාළත් ඇතුළු කට්ටලේ හා පිටත කට්ටලේ නිළධාරීන්ද දේවාලයට කැඳවා පෙරහැර පිළිබඳ රාජකාරි පවරයි.මේ අතරම දේවාලය පිළිසකර කිරීම් සහ හුනු පිරියම් කිරීමද සංහාසන මණ්ඩපය හා දේවාලය ඉදිරියේ රිට්ටා තොරණ සෑදීම ආරම්භවේ.ඇතුළු කට්ටලය හා පිටත කට්ටලය ලෙස හැඳින්වෙන්නේ පාරම්පරිකව දේවාලයේ රාජකාරි උරුමවූ දෙපිරිසයි.ඇතුළු කට්ටලය සඳහා කපු,බත්තන,පළිහේකාර,කුඩ,චාමර,උඩුවියන්,ලන්ස,මුරුතැන් යන නිළ දෙක බැගින් ඇත.ඔවුන් රාජකාරි කරන්නේ දේවාලයේ ඇතුළු ගබඩාව ආශ්‍රිතවය.පිටත කට්ටලය සඳහා තණ්ඩල රාළ,දවුල්,තම්මැට්ටම්,හොරණෑ,ආලත්ති,හක්ගෙඩි යන නිළයන් හතර බැගින්ද අත්උදව්,වීකොටන,දරගෙනඑන නිළ දෙක බැගින්ද වට්ටෝරු අප්පුද වේ.ඔවුන් ඇතුළු ගබඩාවෙන් පිටත රාජකාරි කරනුලැබේ.
                                                                නැකැත්රාළ පෙරහැරට අවශ්‍ය සියළු නැකැත් සාදා බස්නායකනිළමේට භාරදේ.පෙරහැර එතැන්සිට සංවිධානයවේ.දේවාලයේ ධාතුකරඬුව,ඇත්දළ,පළිහ,මුතුකුඩ,රිදීකුඩ හා ආලවට්ටම් ආදී පූජනීය භාණ්ඩ ඇතුළු ගබඩාවේ තැම්පත්කරතිබේ.මෙම ඇතුළු ගබඩාවේ  භාරකරු කහවත්ත ප්‍රදේශයේ වෙසෙන රත්නකරාළ නිළමේය.බස්නායක නිළමේ මෙම රත්නකරාළ නිළමේට නිළ පණිවුඩයකින් දැනුම්දුන්විට ඔහු දේවාලයටපැමිණ ගියවසරේ ඇතුළුගබඩාවේ දොරට තමා දැමූ නිළමුද්‍රාව පරීක්ෂාකර එය කඩා දොරවල්හැර ඉහත පූජාභාන්ඩ ඉවතටගෙන අදාල අයට භාරදේ.පෙරහැර අවසන්වනතුරු රත්නකරාළ නිළමේ දේවාලයේ රැඳි සිටිය යුතු අතර පෙරහැර අවසන්වූවිට සියළු පුජා භාණ්ඩ පරීක්ෂාකර නැවත ගබඩාවේ තැම්පත්කර දොරගුළුලා මුද්‍රා තබා දේවාලයෙන් පිටවිය යුතුය.නැවත ඔහුට දේවාල භූමියට ඒමට අවසර ලැබෙන්නේ බස්නායක නිළමේ දැනුම් දීමක් කලහොත් පමණි.නැත්නම් ඔහුට දේවාලයට ඇතළුවීම තහනම්ය.
                                                                පසුව දේවාලයේ පරිත්‍රාන ධර්මදේශනයක් හා පසුදින දානමය පිංකමක් පවත්වා සමන් දෙවියන් කෙරෙහි පින් අනුමෝදන්කෙරේ.කප් සිටුවීම සිදුවන්නේ ඊට පසුවය.ඉපැරණි චාරිත්‍ර අනුව ඇසළ මාසයේ අමාවක ගෙවී එලඹෙන පෑලවියෙන් කප් සිටුවිය යුතුය.කප් සිටුවීම භාර වන්නේ කප් සිටුවන රාළටය.එහු කප් සිටුවන දිනට පෙර දින රාත්‍රියේ තනිවම ගොස් කිරිගසක් කපා ගෙනවිත් රිට්ටාගෙය ලෙස හඳුන්වන සිංහාසන මණ්ඩපයේ තැම්පත්කෙරේ.පසුදින එනම් කප් සිටුවන දින එම කිරිගස සුදුපිරුවටයකින් ඔතා හේවිසි වාදනයකරමින් පෙරහැරක්ලෙස කප් සිටුවන ස්ථානයට රැගෙන ඒ.එවිට දේවාලයතුළ සමන් දේව ආභරණත් පත්තිනි දේවියගේ දේවාභරණත් දෝලාවන්හි වඩමවා කුඩා පෙරහැරක් ආරම්භවේ.කප රැගෙනඑන පෙරහැරත් මෙම පෙරහැරත් එකට එක්වී එක් පෙරහැරක්ලෙස උඩමළුවේ දෙවියන් වැඩසිටින හඳුන්කුඩමවටා ගමන් කරයි.පත්තිනි දේවාලය ඉදිරියේදී පෙරහැරට වලං කදක් ගත් කුඹලෙක්ද එක්වේ.ඔහු පෙරහැර ඉදිරියෙන් ගමන් කරයි.දේවාලයේ ඇති පැරණි ළිඳ අසලදී සුභ නැකතින් කප්සිටුවීම සිදුකෙරේ.දේවාභරණ රැගත් පෙරහැර දේවාලයට ගෙවැදේ.කුඹලා ගෙනආ වලං කද දේවාලයේ තබා ඔහු දේවාලයෙන් පිටවේ.එය දේවාලයේ ප්‍රයොජනයට ගැනේ.මෙම ආකාරයෙන් පෞරාණික සිරිත් විරිත් ආරක්ෂා කරමින් මහ සමන් දේවාලයේ ඇසළ පෙරහැර ආරම්භය කුළුගැන්වීම සිදුවේ.....
ඔබසැමට සමන් දෙවි පිහිට ලැබේවා..........!
වයලීනෝ ( දර්ශන ප්‍රභාත් ධර්මවර්ධන ) ( ප්‍රභාශ්වර )
වයලීනෝ ( දර්ශන ප්‍රභාත් ධර්මවර්ධන ) ( ප්‍රභාශ්වර )

Bsc . Bilogical Science
ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්‍යාලය
පාරම්පරික ජ්‍යෝතිෂ වේදී
ප්‍රභාශ්වර ජ්‍යෝතිෂ සේවය

No comments:

Post a Comment